Czym jest beton stemplowany? Odniesienie do historii. Zalety i wady oraz proces wykonawczy.
Czym jest beton stemplowany?
Beton stemplowany to rodzaj betonu, który po wylaniu i wstępnym utwardzeniu, jest odciskany specjalnymi matrycami (stemplami), które nadają mu różnorodne tekstury i wzory. Materiał ten może być zabarwiony na różny kolor. Dzięki odpowiedniemu formowaniu i koloryzowaniu, beton może imitować wygląd kamienia, cegły, drewna, paneli, kafelków, płytek ceramicznych.
Beton stemplowany bywa też nazywany betonem odciskanym albo betonem dekoracyjnym.
Technologia betonu odciskanego pozwala na uzyskanie estetycznej i jednocześnie funkcjonalnej powierzchni, która jest odporna na uszkodzenia mechaniczne i warunki atmosferyczne.
Przykład tarasu wykonanego w technologii betonu dekoracyjnego, imitującego deski drewniane. Realizacja firma HAMON Spółka z.o.o.
Beton stemplowany może być nakładany, formowany i koloryzowany również na ścianach. Przykład dekoracji ściany w formie kamienia, realizacja PHU CIMOCH.
Zarys historyczny betonu stemplowanego
Beton jako materiał budowlany ma bardzo długą historię. Najstarsze zachowane wzmianki na temat betonu jako materiale budowlanym, pochodzą sprzed 2 000 lat. Początkowo służył głównie jako materiał do trwałego łączenia kamieni. W okresie bliższym naszym czasom, beton sam w sobie stał się zasadniczym materiałem budowlanym, jako zamiennik kamienia.
Początek XX wieku, pojawienie się betonu stemplowanego
Rozpatrując beton stemplowany jako rodzaj betonu w kontekście historycznym, musimy wrócić do początków XX wieku. Beton odciskany ma swoich bohaterów, entuzjastów i innowatorów. Przyczynili się oni do współczesnych, bogatych możliwości zastosowania tego materiału.
Lynn Mason Scofield, gotowe mieszanki pigmentów z cementem i drobnymi kruszywami
W 1915 roku Lynn Mason Scofield założył firmę w Chicago, USA – która później przyjęła nazwę LM Scofield Company. Firma zajmowała się produkcją i sprzedażą mieszanek cementu z barwnikami i drobnymi kruszywami, które służyły do wcierania w wierzchnią warstwę świeżego betonu. W ofercie znalazły się także impregnaty i woski. W 1920 roku Lynn Mason Scofield zdecydował się na przeniesienie firmy na zachodnie wybrzeże USA do Los Angeles wierząc, że jest to lepszy rynek dla jego produktów. Znane osoby takie jak Charlie Chaplin, Groucho Marx kupowały i wykorzystywały te materiały w trakcie budowy swoich domów.
Brad Bowman, pierwsze próby z narzędziami do betonu stemplowanego
W tym czasie nie było jeszcze specjalistycznych narzędzi do formowania kształtu i fakturowania powierzchni betonu stemplowanego. Próbowano radzić sobie we własnym zakresie, używając tego co było pod ręką oraz narzędzi konstruowanych własnoręcznie. Wyróżnił się tutaj przedsiębiorca, Pan Brad Bowman założyciel firmy Bomanite Company, który próbował najróżniejszych technik. Najprostszą z tych technik była zwykła, drewniana deska, której obrys na betonie odwzorowywał kawałek kamienia / bruku.
Rozwój narzędzi do betonu stemplowanego i występujące problemy
Początkowo używane narzędzia do betonu odciskanego przechodziły ewolucję. Pojawiły się narzędzia stalowe, a następnie aluminiowe. Nie były one doskonałe. Beton ma tendencję do przyklejania się do niemal każdej powierzchni, także oryginalnego kamienia, którego wzór chcielibyśmy odwzorować w świeżym betonie. Wyciąganie narzędzia z betonu dekoracyjnego zabierało część materiału z powierzchni. Powstawały nieestetyczne uszkodzenia i dziury, nazywane ,,wżerami”.
Opracowanie proszkowego rozdzielacza między betonem a narzędziem do formowania
Rozwiązanie redukujące problem powstawania uszkodzeń tj. wżerów w betonie stemplowanym po wyjęciu narzędzia, pojawiło się przez przypadek.
'W latach 50-tych XX wieku, przedsiębiorca Bill Stegmeier napotkał na pewne trudności. Produkowane przez niego płyty na obrzeża basenów, nagrzewały się w słońcu i parzyły w stopy. Próbował rozwiązać te niedogodności przez pokrywanie płyt drobnym proszkiem z barwnikami. Okazało się, że taka mieszanka nadaje patyny i szlachetności powierzchni, na której była stosowana. Sprawiała, że wyrób betonowy nie tylko miał formę kamienia, ale wyglądał jak kamień naturalny. Taka mieszanka składników stanowiła też warstwę rozdzielającą miedzy betonem a narzędziem, znacznie redukując możliwość przyklejania się betonu do formy. Innymi słowy Pan Bill Stegmeier wynalazł rozdzielacz proszkowy, istotny element współczesnej technologii betonów dekoracyjnych. Bill Stegmeier zaczął też produkować gumowe formy do odciskania w betonie.
Udoskonalenie form do odwzorowywania innych materiałów w betonie stemplowanym
W tym momencie mamy taką sytuację. Są dostępne pierwsze narzędzia specjalistyczne do betonu odciskanego. Formy stalowe i aluminiowe nie nadają pełnej formy kształtowanej powierzchni. Raczej wycinają kształt lub wzór w betonie. Formy gumowe nadają fakturę, ale nie mogą nadać kształtu. Żywotność powyższych narzędzi jest krótka.
Istnieje potrzeba kolejnego przełomu w rozwoju technologii betonu odciskanego. Dokonuje tego Pan Joe Nasvik, produkując jako pierwszy formę odcisku / stempla do betonu z poliuretanu. Taki stempel odwzorowuje zarówno formę, jak i wzór powierzchni.
Technologia betonu odciskanego, czasy współczesne
Wymieniliśmy najważniejszych wynalazców i innowatorów technologii betonu stemplowanego. Jest ich znacznie więcej. Wszyscy przyczynili się w mniejszym lub większym stopniu do rozwoju tej technologii. Postęp nie zatrzymał się na nich i trwa nadal. Obecnie możemy korzystać z całego bogactwa doświadczeń i narzędzi betonu dekoracyjnego. Dzięki swoim estetycznym walorom oraz trwałości, beton odciskany stanowi doskonałą alternatywę dla tradycyjnych nawierzchni i cieszy się popularnością.
Firma Itbud oferuje wykonawcom materiały i technologie betonu odciskanego, a użytkownikom końcowym wykonanie prac. Może to być wykonanie tarasu balkonu, podjazdu, chodnika, warstwy na schody.
Przykład tarasu w technologii betonu dekoracyjnego, wzór skały, system FLOORPRESS firmy Itbud. Realizacja PHU CIMOCH.
Proces Tworzenia Betonu Stemplowanego
Proces tworzenia betonu stemplowanego składa się z kilku kluczowych etapów:
1. Przygotowanie Podłoża
Podłoże musi być odpowiednio przygotowane, aby zapewnić trwałość i stabilność nawierzchni betonowej. W tym celu często stosuje się warstwę żwiru lub piasku, która następnie jest zagęszczana.
2. Wylanie Betonu
Następnie wylewa się beton na przygotowane podłoże. W zależności od specyfiki projektu, może być konieczne użycie dodatkowych zbrojeń w postaci siatek stalowych lub prętów.
3. Dodanie Koloru
Aby uzyskać pożądany kolor betonu, do mieszanki betonowej dodaje się barwniki. Można je dodawać zarówno na etapie mieszania betonu, jak i bezpośrednio na wylanej powierzchni.
4. Stemplowanie
Gdy beton osiągnie odpowiednią konsystencję, rozpoczyna się proces stemplowania. Za pomocą specjalnych matryc / stempli odciskane są na powierzchni betonu wzory imitujące różne materiały, takie jak kamień, cegła czy drewno.
4. Utwardzanie
Po zakończeniu stemplowania, beton musi odpowiednio się utwardzić. W tym czasie stosuje się specjalne preparaty zabezpieczające, które chronią powierzchnię betonu przed uszkodzeniami oraz działaniem czynników atmosferycznych.
5. Wykończenie
Ostateczne wykończenie polega na nałożeniu warstwy zabezpieczającej, która nadaje powierzchni betonu połysk oraz dodatkową ochronę przed uszkodzeniami.
Przykład zastosowania betonu stemplowanego jako warstwy dekoracyjnej na schodach. Wykonanie Kuberski Systemy Dekoracyjne.
Zalety Betonu Stemplowanego
Beton stemplowany posiada wiele zalet. Sprawiają one, że jest chętnie wybierany zarówno przez inwestorów, jak i użytkowników końcowych:
1. Estetyka
Dzięki możliwości nadania betonowi różnorodnych tekstur i wzorów, można uzyskać nawierzchnię, która idealnie wpasowuje się w otoczenie. Beton stemplowany doskonale imituje naturalne materiały, co pozwala na tworzenie eleganckich i stylowych powierzchni.
Zobacz przykłady różnorodności faktur i kolorów betonu dekoracyjnego >>
2. Trwałość
Beton odciskany jest niezwykle trwały i odporny na uszkodzenia mechaniczne. Doskonale sprawdza się w miejscach o dużym natężeniu ruchu, takich jak chodniki, place czy podjazdy.
3. Odporność na warunki atmosferyczne
Nawierzchnie wykonane z betonu stemplowanego są odporne na działanie czynników atmosferycznych, takich jak deszcz, śnieg, mróz czy promieniowanie UV. Dzięki temu zachowują swój wygląd i funkcjonalność przez wiele lat.
4. Niskie Koszty Utrzymania
Beton dekoracyjny nie wymaga częstych napraw ani konserwacji, co przekłada się na niższe koszty utrzymania w porównaniu do innych rodzajów nawierzchni.
5. Różnorodność Zastosowań
Beton stemplowany może być stosowany zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków. Doskonale sprawdza się jako nawierzchnia podłóg, tarasów, podjazdów, ścieżek ogrodowych, a nawet elewacji budynków.
Przykład tarasu wykonanego w technologii betonu dekoracyjnego imitującego kamień. Realizacja firma HAMON Spółka z.o.o.
Wady Betonu Stemplowanego
Pomimo licznych zalet, beton stemplowany ma również wady, o których warto pamiętać:
1. Koszt Początkowy
Choć koszty utrzymania betonu odciskanego są niskie, sam proces jego wytworzenia może być kosztowny, zwłaszcza jeśli wymaga zastosowania specjalistycznych matryc / stempli i barwników.
2. Złożoność Procesu
Proces tworzenia betonu dekoracyjnego wymaga dużej precyzji i doświadczenia. Niewłaściwe wykonanie może prowadzić do powstania defektów i skrócenia żywotności powierzchni.
3. Wrażliwość na Warunki Początkowe
Beton stemplowany jest szczególnie wrażliwy na warunki atmosferyczne w czasie jego tworzenia. Zbyt wysoka lub niska temperatura, opady deszczu czy silny wiatr mogą negatywnie wpłynąć na jakość powierzchni.
Zastosowanie Betonu Stemplowanego
Beton stemplowany znajduje szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach budownictwa:
1. Chodniki i ścieżki
Dzięki swojej trwałości i estetyce, beton dekoracyjny jest często stosowany do budowy chodników i ścieżek w parkach, ogrodach i na terenach miejskich.
2. Podjazdy dla samochodów
Powierzchne podjazdów wykonane z betonu stemplowanego są nie tylko trwałe, ale również estetyczne, co dodaje uroku każdemu otoczeniu.
3. Tarasy i patia
Beton odciskany jest doskonałym materiałem na tarasy i patia, ponieważ łączy w sobie walory estetyczne z odpornością na działanie warunków atmosferycznych.
4. Wnętrza budynków
Coraz częściej beton dekoracyjnego jest stosowany również wewnątrz budynków, jako materiał na podłogi czy ściany, nadając wnętrzom nowoczesny i stylowy wygląd.
5. Baseny i obiekty rekreacyjne
Beton odciskany sprawdza się również jako powierzchnia wokół basenów i obiektów rekreacyjnych, gdzie wymagana jest wysoka odporność na wilgoć i uszkodzenia mechaniczne.
Przykład podjazdu dla samochodów z betonu stemplowanego. System FLOORPRESS firmy Itbud, kolor platynowy. Odciśnięty wzór faktury kamienia nieregularnego. Realizacja PHU CIMOCH.
Podsumowanie
Beton stemplowany to innowacyjna technologia, która łączy w sobie estetykę z funkcjonalnością.
Dzięki możliwości nadania betonowi stemplowanemu różnych tekstur i wzorów, uzyskujemy powierzchnie, które doskonale imitują naturalne materiały, jednocześnie oferując trwałość i odporność na działanie warunków atmosferycznych.
Pomimo pewnych wad, takich jak koszt początkowy czy złożoność procesu, beton odciskany znajduje szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach budownictwa od chodników i podjazdów po wnętrza budynków i obiektów rekreacyjnych. Dzięki swoim licznym zaletom, stanowi doskonałą alternatywę dla tradycyjnych nawierzchni, zapewniając trwałość i estetykę na lata.
Przygotował Rafał Kuziora.